Anal Fistül bir diğer adıyla perianal fistül, makat bölgesindeki iki ya da ikiden fazla organın oluşturduğu, normalde bulunmaması gereken bir bağlantı kanalıdır. Genellikle rektum ile makat bölgesinde görülen fistül, o bölgedeki apse oluşumu ya da yaralanmalar sonucu meydana gelmektedir.
Apseleşme gerçekleşen anal fistüllerde hasta şiddetli ağrı, kötü koku ve akıntı ile karşılaşmaktadır. Hasta evde çeşitli tedaviler ile apseli fistül sonucunda oluşan şiddetli ağrı ve akıntıyı azaltabilir. Ancak doktor gözetimi olmadan fistülü iyileştiremez. Çünkü cilt altında oluşan bir kanal olduğu için doktor müdahalesi gerekmektedir. Fistül kanalının tamamen kapanıp hızlı bir şekilde iyileşmesi için ameliyatsız tedavi yöntemlerine başvurulabilir. Ameliyatsız fistül tedavisi için son zamanlarda sık tercih edilen lazer tedavisi ile fistül kanalının tamamen kapatmak mümkün olabilir.
İçindekiler →
Anal Fistül Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Anal fistül, erken teşhis konulduğu takdirde basit tedavi yöntemleri ile kısa sürede iyileşme gösterebilir. Ancak tedavi ertelenir ise çeşitli apseler ve kanallar geliştirebilir. Buda hastanın hayatı boyunca etki edecek sorunlar oluşturabilir.
Perianal fistül tedavi edilmezse ve 10-15 yıl gibi uzun yıllar boyunca tedavisi ertelenir ise sürekli yenilenen enflamasyonlar oluşur. Bunun sonucunda bölgede hücre artışları ve kitle oluşumu ile anal fistül kansere dönüşebilir.
Anal fistülünüz var ise birden fazla kanal, çeşitli apseler ve kanser oluşumunu engellemek için tedaviyi ertelememelisiniz. Hasta anal fistül belirtilerini yaşadığı an mutlaka uzman bir hekimle görüşmelidir.
Makatta Apse Neden Olur?
Makat bölgesinde oluşan travmalar ve istemsiz yapılan birtakım zorlamalar sonucunda makatta ufak çatlaklar oluşur. Hemoroid, anal fissür, kaşıntılı makat hastalıkları (dermatitler, genital siğiller) apseye yatkınlık oluşturabilir. Buna bağlı olarak da anal bölgede apseleşme görülebilir. Makatın kenarında veya farklı bölgelerinde, şişlikler oluşabilir. Bu şişliklere bağlı temiz olmayan dışkı nedeniyle, ciddi apseler gözlenebilir.
Muhakkak drenaj gerektirir ve acil olarak değerlendirilmelidir. Apse oluşan bölgeler, mutlaka uzman hekim tarafından muayene edilmelidir.
Otururken, öksürürken veya tuvalet esnasında ağrı hissetmek, perianal fistül belirtileri arasında yer alır. Ayrıca dışkılama esnasında kan, iltihap ve kötü kokulu akıntı görülebilir.
Fistül Neden Meydana Gelir?
Anal kanalın iç yüzeyinde, makatın girişinden yaklaşık 1- 1,5 santimetre ileride bulunan bölgede, dışkının kolay bir şekilde dışarı atılmasını sağlayan salgı bezleri bulunur. Bu salgı bezlerinin, zaman zaman akışkanlıkları bozulabilir ve tıkanıklıklar oluşturarak apseye sebep olabilirler. Bu apse, makatı çevreleyen kaslar arasında büyüyerek dışarıdan cilde açılır ve bir ucu bağırsağın içinde, bir ucu anal bölgenin cildinde olmak üzere apse bölgesinde bir tünel oluşur. Hasta, makat bölgesinde istemsiz bir şekilde bu salgıların dışarıya çıkmasına bağlı olarak sıkıntılar yaşamaya başlar.
Makatta oluşan apseler, iyi tedavi edilmemiş ise anal fissür vakalarından sonra da ortaya çıkabilir. Çünkü anal fissürde bağırsağın iç yüzeyinde bir yaralanma oluşursa ve bu tedavi edilmezse iç yüzeydeki bakteriler, makat apselerine sebep olabilir.
Anal fistülün meydana gelmesinde birçok sebepler vardır. Bunlar gündelik hayatımızda düşme, kaza, yaralanma gibi travmatik durumlarda oluşabilir.
Kanser hastalarında oluşan doku tahribatı ve kanser tedavilerinde kullanılan radyoterapilerde, doğum esnasında oluşan vajinal yırtık ve epizyotomi kesisiyle oluşan enfeksiyon sonucunda fistül meydana gelebilir.
Anal bölgede uygulanan cerrahi operasyon sonrası oluşan travmalar ve kronik bağırsak hastalıkları (ülseratif kolit, crohn) fistül oluşumunda etkilidir.
Cinsel yolla bulaşan rahatsızlıklar da fistül oluşumunu kolaylaştırabilir.
Endoskopik cihazlar, yanlış kullanıldığı zaman organ veya damar duvarına zarar verebilir, dokuda yara oluşumuna neden olabilir. Oluşan yaralar iltihaplandığında bölgede fistül oluşumuna yol açabilir.
Fistül Kendiliğinden Geçer Mi?
Perianal fistül şikayeti kendi kendine geçebilen bir rahatsızlık değildir. Ağız içinde salgı üretimine katkıda bulunan tükürük bezleri gibi makat bölgesinde de mukus salgılayan bezler bulunur. Makat içerisinde bulunan salgı bezlerinin kanallarının tıkanması sonucu boşaltılamayan salgı bu bölgede şişlik ve iltihaplanmalara neden olur. Daha sonrasında da perianal apse meydana gelir.
Makat bölgesinde meydana gelen apse, anüste ağrı ve akıntı şeklinde kendini gösteren anorektal bir rahatsızlıktır. Makat çevresinde ya da anal bölgede bulunan kızarıklık ve şişlik oluşması apsenin belirtileri arasındadır. Makatta oluşan apse kişinin günlük yaşamına olumsuz etkiler verdiği gibi dayanılması güç ağrılarda neden olur.
Apse, vücudumuzun herhangi bir bölgesinde iltihaplı sıvı birikmesine bağlı bir hastalıktır. Makat bölgesinde veya anal kanal içerisinde şişlik, kızarıklık, akıntı apse oluşumuna bağlı olarak gelişen belirtilerdir. Oluşan apse, iltihabın etkisi ile hastada dayanılması oldukça güç ağrılarla kendini gösterebilir. Bu yüzden apsenin en kısa sürede vücuttan atılması gerekmektedir.
Anal Fistül Nasıl Geçer? Nasıl Tedavi Edilir?
Geleneksel ameliyat yöntemlerinde hasta, doku kaybı riskiyle karşı karşıya kalır. Çünkü fistülün çıkış noktasına değil, fistül oluşumunun bulunduğu alanın tümüne bir işlem uygulanır. Bu da doku kaybına zemin hazırlar. Fakat Avrupa Cerrahi Tıp Merkezi’nde uygulanan lazer tedavisiyle, doğrudan fistülün bulunduğu noktaya müdahale yapılır.
Fistül tedavisi, makat bölgesinin iç tarafı ile cilt arasında bir kanal oluştuğu için bu kanalı ortadan kaldırma prensibine dayanır. Fakat tedavi esnasında makat kaslarının korunması öncelikli kuraldır.
Son dönemlerde bu kasları korumaya yönelik geliştirilen lazer tedavisi, makat kaslarını koruduğu için daha çok tercih edilen tedavi yöntemlerindendir. İnce uçlu radyal bir fiberle, fistülün içine girilir ve makatın iç tarafından, kanalın ilk oluştuğu yerden başlanarak, o bölgeye bir enerji verilir ve bu kanalın kapatılması sağlanır. Ardından bu radyal fiber, gitgide dışarıya doğru çekilir ve o kanal boyunca oluşan fistül çeperleri tamamen yok edilir. Bu metot, fistül traktını tamamen ortadan kaldırır. Apse mevcut ise drenajı yapılır. Böylelikle makas kasları korunmuş olur. Bu tedavi yöntemi, oldukça konforlu bir tedavi yöntemidir.
Gerekirse, hastanın bağırsak hareketini düzenlemeye yönelik ilaçlar kullanılır. Tekrarlayan kabızlık ve ishal ataklarını tedavi etmek gerekir. İlaçları, uzman hekimin tavsiye ettiği şekilde tüketmekte fayda vardır.
