Kronik böbrek yetmezliği, böbrekteki süzme hücrelerin(nefron) uzun sürede oluşan ve çözümü olmayacak şekilde hasara uğramasıdır. Çok gizli ilerleyen bir hastalıktır, hastalık ilk safhalarda hiçbir belirti vermez. Fakat zaman geçtikçe, süzülen kan miktarı düşmeye başlar. Hastalığın son safhasında böbrek artık kana hiç süzemeyecek duruma gelir ve kanda atık madde birikmeye başlar. Belirtiler bu durumdan sonra görülmeye başlar ve belirtiler ortadan kaldırılmazsa hasta ölür. Kronik böbrek yetmezliğini özellikle böbrekde geçirilen viral veya bakteriyal kaynaklı enfeksiyonlar çok fazla neden olur. Bunun yanında bilinçsiz ve çok fazla ilaç kullanımıda kronik böbrek yetmezliğine neden olur.
Özellikle ülkemizde bilinçsizce kullanılan ağrı kesici ilaçlar kronik böbrek yetmezliğine çok fazla neden olmaktadır. Bunun sebebi, ilaçların atılımının yapıldığı yer böbreklerdir ve böbreklerin ilaçları kandan süzmeye çalışırken çok fazla çalışırlar ve çok fazla yoruldukları için hücreler zarar görmeye başlar ve böbrek hücrelerinin yerine geçen bağ doku hücreleri, böbrek hücrelerinin görevlerini yapamaz ve ortaya kronik böbrek yetmezliği tablosu çıkar. Hastalığın ilerleyişine göre, hastaya diyet listesi ve diyaliz günleri verilir. Hastalar sürekli yorgun , uyuşuk ve halsizlerdir. Bunun sebepi kanda biriken atık maddelerdir.Diyaliz sayesinde, bu maddeler kandan alınır. Hastalığın kesin tedavisi çoğu zaman böbrek naklidir.
İçindekiler →
Kronik böbrek yetmezliğinin nedenleri:
• Bilinçsiz ilaç kullanımı: Hastalığa en çok sebep olan etmenlerdir. Çoğu zaman kullanılan ilaçlar ağrı kesicilerdir.
• Alkol ve sigara kullanımı: Alkol ve sigarada, sürekli böbrek yoran ve zarar veren maddelerdir. Kronik böbrek yetmez hastaları tedavi sırasında kesinlikle bu iki maddeyi bırakmadırlar:
• Yüksek tansiyon: Böbreğe halk arasında geçen tabirle çok fazla ‘’tazyikli ‘’ gelen kan, organda kanamalara, yaralanmalara vs. neden olur. Sonunda bu tabloya dayanamayan böbrekde, kronik böbrek yetmezliği oluşur.
• Doğuştan gelen böbrek hastalıkları: Bu grup içinde özellikle kist hastalıkları göze çarpar.
• Böbrek taşları: Sürekli böbrekde taş oluşumu, böbrek hücrelerini sürekli tahrip eder.
• Geçirilmiş glomerülonefrit: Glomerüller böbreğin süzme görevini yapan hücreler, glomerülonefrit sırasında bu hücreler enfeksiyonlanır ve bu tablo çoğu zaman kronik böbrek yetmezliği ile devam eder.
Kronik böbrek yetmezliğinin belirtileri
• Geceleri şiddetli ağrı yapma isteği: Kronik böbrek yetmezliğinde en çok görülen belirtidir.
• Halsizlik ve sürekli yorgunluk: Halsizliğin ve yorgunluğun sebepi, böbreğin kanı süzememesi sonucu kanda atık madde birikimidir.
• Kanda magnezyum düşüklüğü: Normalde böbrek kanı süzerken, kandaki elektrolitleri tekrar kana verir ve onları idrarla birlikte atmaz fakat böbrek yetmezliğinde böbrek kandaki bütün maddeleri idrara çevirmeye çalışır.
• Paratiroidin salgıladığı hormonlarda artma: Böbrek yetmezliğinde azalan böbrek salgılarından dolayı oluşur.
• Kansızlık: En çok görülen belirtilerdendir. Sebepi kanda biriken atık maddelerin kan hücrelerine toksik etki yapmalırıdır. Hastadaki yorgunluğun ve halsizliğin çoğu zaman sebepi budur.
• Dalakda büyüme: Kanı süzümeyen böbreğin görevini yapmaya çalışan dalak, çok fazla yorulduğundan dolayı çok fazla büyür. Çoğu zaman tedavisi cerrahidir.
• Vücutta savunma hücrelerinin sayısında düşüş: Sebepi lenfopenidir yani lenfosit sayılarında düşmedir. Lenfositler vücudun savunma hücreleridir, ve azaldıklarında vücudun hastalıklara yakalanma riski artar. Bu sebep yüzünden KBY hastaları sürekli yandaş enfeksiyonlara yakalanırlar.
Kronik böbrek yetmezliğinin tanısı
Tanı hastadan alınan hikaye ve radyolojik testler ile olur. Tanıda en önemli etken alınan kan örneğindeki atık maddelerin miktarlarıdır.
Kronik böbrek yetmezliğinin tedavisi
Tedavide ilk önce atık maddelerin atılması için hastaya, diyaliz uygulanır. Kesin tedavi böbrek naklidir.
Bizi Facebook tan takip edebilirsiniz.